Keuze uit een echte of een kunstkerstboom
Wat is beter voor het milieu, een echte of een nepboom? Als je het bekijkt vanuit milieuoogpunt, is er geen duidelijke voorkeur. Er zijn diverse studies gedaan naar de vergelijking tussen kunstbomen en echte kerstbomen. Ingrid Aaldijk van Milieu Centraal: “Conclusie van alle studies is dat de productie van de kunstboom meer uitstoot van broeikasgassen oplevert. Omdat een kunstkerstboom langer meegaat, kan die uitstoot wel over meer jaren worden uitgesmeerd. Als je een kunstboom maar lang genoeg gebruikt, kan deze uiteindelijk zelfs een lagere carbon footprint krijgen dan een levende boom; die wordt gewoonlijk maar één keer gebruikt.” Dit wetende, kun je zeggen dat het dus afhangt van het aantal jaren dat een kerstboom meegaat en het aantal kilometers dat je rijdt om een boom te kopen.
Echte kerstboom kopen
Ongeschreven regel in Nederland is dat de kerstboom pas in huis gehaald wordt zodra Sinterklaas het land heeft verlaten. Daar laten de meeste mensen geen gras over groeien; massaal worden na sinterklaas kerstbomen aangekocht. Dit kun je doen bij de welbekende tuincentra of bouwmarkten, maar het is ook een idee om te speuren naar een lokale verkoper. Kerstbomen in alle soorten en maten en vaak van goede kwaliteit vind je ook bij bijvoorbeeld scoutings of bij mensen aan huis, die ze vaak jaren achtereen verkopen. Lokaal zijn het bekende adresjes, dus vraag eens rond bij vrienden en bekenden. Tip: houd er rekening mee dat hoe eerder je een kerstboom in huis haalt, hoe eerder de naalden zullen uitvallen. Dit geldt zeker voor een boom zonder kluit; met kluit kun je de boom verzorgen en behoudt hij zijn naalden (langer).
Je kerstboom verzorgen
Heb je een echte kerstboom in huis gehaald, dan is het raadzaam de boom ook te verzorgen. Deze wordt vanuit de kou ineens in een warme huiskamer geplaatst, een flinke overgang. Enkele tips.
- Laat bij vorst je net aangeschafte boom eerst in de schuur of in een koele serre acclimatiseren voordat je hem naar binnen haalt.
- Plaats de boom niet bij de verwarming of onder felle lampen.
- Zorg dat je de kluit intact en vochtig houdt, maar niet te nat.
- Geef een kerstboom met kluit dagelijks water. Besproei ook de naalden.
- Heeft je boom geen kluit? Plaats hem dan in een standaard met waterreservoir. Zet de voet in het water, zodat de boom toch vocht kan opnemen.
- Gebruik liever geen kunstsneeuw, zeker niet als je boom buiten staat. De snippers verspreiden snel en komen in het milieu terecht.
- Laat de vorm van de boom intact. Knip daarom geen takken weg en laat de top zitten. Gelukkig zijn kerstbomen er tegenwoordig in vele soorten en maten en is er voor ieder wat wils.
Kerstboom met kluit
Wat je na de kerst met de boom kunt doen, hangt helemaal af van welke boom je hebt gekocht. De kerstboom is een wintergroene naaldboom of conifeer. Je kunt kiezen uit verschillende soorten, met of zonder kluit. Alleen bomen met een stevige kluit die nog helemaal intact is, kunnen na de kerst in de volle grond doorgroeien. Koop daarom als je wilt herplanten een kerstboom in pot. Die heeft de meeste overlevingskans, omdat het wortelstelsel behouden blijft en dus minder kans loopt op uitdroging. Deze kerstbomen zijn vaak wel iets duurder, omdat de kweker er meer werk aan heeft gehad.
Je oude boom herplanten
Wil je de boom na de feestdagen herplanten in de tuin? Plant de kerstboom met kluit dan alleen als het niet vriest. Anders is de overlevingskans klein. Het kan zijn dat de boom er na de feestdagen slecht uitziet en zijn naalden verliest. Of dat je de kluit uit de pot of zak trekt en je slechts dikke, afgestoken wortels aantreft. In die gevallen heeft het helaas geen zin meer de kerstboom buiten te planten. De kans op overleving is dan nihil. Bomen die na de kerst in de tuin worden terug geplant, hebben een overlevingskans van circa veertig tot zestig procent (bron: Milieu Centraal). Geschikte bomen om te herplanten zijn de fraserspar (Abies fraseri), fijnspar (Picea abies) en Servische spar (Picea omorika). Tips als je met herplanten aan de slag gaat:
- De bomen kunnen in de tuin op veel plekken staan: van halfschaduw tot zon.
- De bomen zijn niet veeleisend qua grondsoort.
- Als je de boom eenmaal hebt geplant, is het belangrijk dat de wortels niet meer bewegen in de grond. Als dat wel gebeurt, vernielt dat de nieuwe uitlopers. Goed vastzetten dus en stutten tegen de wind.
- De kluit moet ook in de tuin voldoende vochtig zijn.
Kerstboom inleveren
Wie besluit om de boom geen tweede leven te geven, heeft diverse opties. Een grote kerstbomenverbranding is natuurlijk een machtig gezicht, maar bij een open vuur komen veel schadelijke stoffen vrij. Beter lever je je boom daarom in bij de gemeente. Die verwerkt de bomen tot compost of houtsnippers of ze gaan naar een afvalverbrandingsinstallatie. Een deel van de verbrandingsenergie wordt teruggewonnen. Ook zijn er kerstboomkwekerijen waar je de boom naderhand kunt terugbrengen voor herplanting. Tip: ben creatief en hergebruik je boom. Lees hoe je je oude kerstboom kunt inzetten voor je tuin en de dieren.
